Ben jij bestuurder van een BV of NV, dan is de vennootschap aansprakelijk voor schulden die worden gemaakt. Deze beperking van aansprakelijkheid vormt in de praktijk de belangrijkste reden waarom een ondernemer de keuze maakt voor een van beide rechtsvormen. Toch doen zich situaties voor waarin je als bestuurder persoonlijk aansprakelijk kunt worden gesteld. Wordt een ingestelde vordering door de rechtbank toegewezen, dan heeft de schuldeiser het recht om zich te verhalen op jouw privévermogen. Dit kan leiden tot ingrijpende situaties. Om die reden besteden wij aandacht aan dit onderwerp.
Intern en extern
Wanneer wij spreken van bestuurdersaansprakelijkheid, dan kan dit duiden op interne of externe aansprakelijkheid. Hieronder gaan wij nader in op beide vormen. In beide gevallen geldt dat aan de zijde van de bestuurder sprake moet zijn van een ‘persoonlijk ernstig verwijt’. Dit houdt in dat jou als bestuurder een ernstig verwijt moet kunnen worden gemaakt. Anders gezegd, een redelijk handelend bestuurder zou in dezelfde omstandigheden op een andere wijze hebben gehandeld.
Bedenk overigens dat bestuurdersaansprakelijkheid niet kan worden ontlopen door een vennootschap ‘ertussen te plaatsen’. Immers wanneer de bestuurder zelf ook een rechtspersoon is, dan is ook de bestuurder van die rechtspersoon aansprakelijk. Dit werkt zolang door totdat er een natuurlijk persoon als bestuurder in beeld komt.
Interne bestuurdersaansprakelijkheid
Ingeval van interne bestuurdersaansprakelijkheid ben je als bestuurder aansprakelijk ten opzichte van de vennootschap zelf. Vanuit jouw functie dien je immers de aan jou opgedragen taak behoorlijk te vervullen. Doe je dit niet, dan kan je door de vennootschap zelf aansprakelijk worden gesteld.
Een situatie waarin zich dit kan voordoen, is wanneer je als bestuurder onnodige financiële risico’s namens de vennootschap hebt genomen. Ook kan het zijn dat je hebt gehandeld in strijd met de statuten van het bedrijf of zelfs met de wetgeving. Maar ook bijvoorbeeld wanneer je hebt verzuimd om een bepaalde verzekering af te sluiten voor het bedrijf, als gevolg waarvan het bedrijf schade lijdt.
Externe bestuurdersaansprakelijkheid
Spreken wij over externe bestuurdersaansprakelijkheid, dan duiden wij op de situatie waarin je als bestuurder naast de vennootschap aansprakelijk bent tegenover derden. Deze derden hebben schade geleden als gevolg van jouw handelwijze als bestuurder. In dat geval zal er sprake zijn van een onrechtmatige daad.
Bij deze vorm van bestuurdersaansprakelijkheid kun je bijvoorbeeld denken aan de omstandigheid waarbij jij als bestuurder contracten hebt gesloten namens de vennootschap ‘terwijl je wist of behoorde te weten dat de vennootschap haar contractuele verplichtingen niet kan nakomen en deze geen verhaal biedt voor de schade die hierdoor ontstaat’. Ook kun je denken aan de situatie waarin je als bestuurder de vennootschap ‘leeghaalt’, met gevolg dat je schuldeisers het nakijken hebben.
De curator in beeld
Een onderscheidende rol op het vlak van bestuurdersaansprakelijkheid is weggelegd voor de curator. Komt de vennootschap in staat van failliet te verkeren, dat stelt de rechtbank een curator aan. Deze heeft als taak de failliete boedel af te wikkelen. De wet kent de curator een specifieke bevoegdheid toe om de bestuurder van de failliete vennootschap persoonlijk aansprakelijk te stellen voor het tekort van de boedel.
Zo zal je al bestuurder aansprakelijk zijn indien je jouw taak kennelijk onbehoorlijk hebt vervuld en aannemelijk is dat dit een belangrijke oorzaak vormt van het faillissement. Hierbij gaat het overigens om vrij duidelijke gevallen van onbehoorlijke taakvervulling, waarbij de bewijslast bij de curator rust. Toch wordt de curator een handje geholpen door de wet wanneer jij als bestuurder hebt nagelaten jaarrekeningen tijdig te deponeren bij de kamer van Koophandel of wanneer je geen behoorlijke boekhouding hebt gevoerd. In dat geval zal vrij snel sprake zijn van bestuurdersaansprakelijkheid.
Bedenk overigens dat indien een vennootschap failliet gaat binnen een jaar na oprichting, vermoed wordt dat jij als oprichter wist dat de vennootschap haar verplichtingen niet zou kunnen nakomen. In dast geval rust op jou de bewijslast om dit vermoeden te weerleggen.
Aansprakelijkheid bij oprichting
Wat in de praktijk nogal eens vergeten wordt, is dat zolang een vennootschap formeel nog niet is opgericht jij als oprichter in alle gevallen persoonlijk aansprakelijk blijft voor de zakelijke schulden die ontstaan. De vennootschap in oprichting kan weliswaar rechtshandelingen verrichten, maar als oprichter blijf je verantwoordelijk voor de gevolgen hiervan. Dit wordt pas anders nadat de opgerichte vennootschap deze rechtshandelingen heeft bekrachtigd. Reeds in dit stadium komt bestuurdersaansprakelijkheid dus om de hoek kijken.
Hulp nodig?
Neem vrijblijvend contact met ons op. Wij helpen je graag. Bekijk ook de voordelen van ons membership!
